Architect: MVC Architecten
Fotograaf: Cedric Verhelst

 
 
 
 
 

Bouwen of renoveren met kalkhennep

Kalkhennep is een natuurlijk mengsel van hennephout, hydraatkalk, mineralen & water dat in combinatie met houtskeletbouw onmiskenbare voordelen biedt. Het is een natuurlijk en lokaal geteeld restproduct waarmee je zonder toevoeging van chemische stoffen een energie-efficiënt en gezond gebouw neerzet.

Tot voor kort werd in de bouwsector enkel op een artisanale manier met kalkhennep gewerkt: Het mengsel wordt dan handmatig aangebracht in een draagstructuur en moet vervolgens drogen, een proces dat afhankelijk van de weersomstandigheden weken of maanden kan duren. Omdat het een arbeidsintensieve en tijdrovende techniek is, bouwden vroeger enkel de echte ‘believers’ met kalkhennep. Maar sinds enkele jaren is de techniek in opmars en ontpopt er zich een markt van kalkhennep bouwmaterialen die bredere toepassingsmogelijkheden bieden.

Mee aan de basis van het succes liggen de opvallend goede thermische eigenschappen van kalkhennep, waardoor het als ruwbouwmateriaal de ideale basis is voor een voor een bijna-energieneutrale (BEN) woning, de nieuwe standaard in 2020.

 

Hoe bouwen we met kalkhennep stevige muren?

 

Met een mix van hennephout, minderalen en water maken we een kalkhennepmengsel.

 

Nadat het mengsel is aangebracht in een houtskelet treedt er een drogingsproces in werking.

 

Na droging omhult de kalkhennep het houtskelet naadloos. Dit levert een stevige, winddichte muur op.

 

 

Wat zijn de toepassingsmogelijkheden?

Kalkhennep kan zowel bij nieuwbouw als bij renovatieprojecten worden ingezet als ruwbouw- en isolatiemateriaal. Afhankelijk van het project past PUUR volgende technieken toe:

 

Prefabelementen (vooral interessant bij nieuwbouwprojecten)
Een team van experts splitst je bouwplan op in prefab elementen. Vervolgens worden de kalkhennep muren volledig op maat gebouwd in een productiehal, onder weersonafhankelijke omstandigheden. Dankzij het eenvoudig montagesysteem zetten we in amper enkele dagen tijd een water- en winddicht gebouw neer.
Kalkhennep manueel aanbrengen (vooral bij renovatieprojecten)
We brengen het kalkhennepmengsel handmatig aan in een draagstructuur en vervolgens moet het drogen, een proces dat afhankelijk van de weersomstandigheden weken of maanden kan duren. Daarom wordt er steeds meer geopteerd voor de prefab bouwmethode.

 

 

De onderdelen van een bio-ecologisch kalkhennep huis

Dakopbouw met kalkhennep
Kalkhennep kan als isolatiemateriaal worden toegepast bij hellende daken, platte daken en gebogen daken. Het wordt manueel ingestort of er bestaan ook prefab dakelementen. Bij kalkhennep gebruikt men enkel een onderdak en geen damprem aan de binnenzijde. Meestal wordt er aan de warme zijde van de isolatie gewoon afgeplankt of bepleisterd.

Voordelen van dakopbouw met kalkhennep:
- Hoge thermische inertie
- Sterk vochtabsorberend
- Dampopen
- Goede brandeigenschappen

Technische eigenschappen:
- Lambda-waarde (λ): 0,06 W/km
- Soortelijke massa (ρ): 110 kg/m³
- Brandklasse: Euroklasse B, Toepassing

Kalkhennep wanden
Van kalkhennep bouwen we stevige muren die goed isoleren (0,056 W/mK). In combinatie met dampopen afwerkingsmaterialen aan binnen- en buitenzijde krijg je een ‘ademende’ en vochtresistente wandopbouw met een gunstige CO2-balans en goede hygrothermische eigenschappen.

Voordelen:

  • Kalkhennep regelt de vochtmigratie
  • De latente warmtecapaciteit werkt energiebesparend. 
  • Kalkhennep heeft een hoge thermische capaciteit.
  • Kalkhennep heeft een hoge weerstand, bijvoorbeeld tegen weersinvloeden.

Technische gegevens:

  • Lage hygrothermische densiteit (0,11 kg/dm3)
  • Lambda-waarde: 0,048 W/mK

Binnenafwerking
Er bestaan verschillende bio-ecologische pleisters. Een overzicht:

Leem
Leempleisters bestaan uit een mengeling van klei, zand en eventueel stro. Een belangrijke troef is het vocht- en temperatuurregulerend vermogen. Leempleisters kunnen overmatig vocht en warmte bufferen en opnieuw afgeven wanneer de binnenlucht droger of kouder wordt. Zo houden ze de vochtigheidsgraad en de temperatuur in de woning constant. Bovendien is leem geluiddempend, dampdoorlaatbaar en brandwerend en heeft klei, het hoofdbestanddeel van leem, een schimmelafstotende werking. Leem krijgt altijd een leemfinish en wordt eventueel afgewerkt met een kleurloos fixeermiddel of waterdampdoorlatende natuurverf.

Kalk
Kalkpleister is een pleister op basis van gebluste kalk, vermengd met fijn  zand en eventuele vezels van vlaslemen, kwartskorrels of/of marmerkorrels. Een klakpleister is waterbestendig, schimmeldodend, antistatisch (trekt geen stof aan), dampdoorlaatbaar en vochtregulerend. Kalkpleister is uit zichzelf wit en is daarom als ondergrond ideaal voor een kalkverf, kalkfinish of glanspleister.

Tadelakt
Tadelakt is een waterdichte, dampopen glanspleister op zuiver minerale basis. Het bestaat uit licht hydraulische kalk waaraan pigmenten worden toegevoegd. Een typische eigenschap van hydraulische kalk is dat het verhardt door toevoeging van water. De waterdichtheid en het glanzend aspect ontstaan door de manier van verwerken. Gezien de waterafstotende capaciteiten wordt tadelakt vooral gebruikt in badkamers. Het plaatsen van tadelakt is zeer arbeidsintensief. Het is duur, maar wel prachtig.

Kalkhennep
Een kalkhenneppleister bestaat uit hennep, lucht-kalk en puimsteen in poedervorm. Kalkhennep droogt uit en wordt haar door blootstelling aan de lucht, een traag proces. Kalkhennep is dampdoorlaatbaar, heeft goede thermische eigenschappen en werkt vochtregulerend. Het pleister bestaat voor 100% uit natuurlijke materialen en kan volledig gerecycleerd worden. Bovendien is het geluiddempend, schimmelafstotend, antistatisch en minder vochtgevoelig dan leem. De toplaag van een kalkhennppleister geeft al een mooi resultaat op zich. Maar verder afwerken kan eventueel met een kalkfijnpleister, luchtkalkpleister, tadelakt, leem of kalkpastaverf.

Traskalk
Traskalk is een mengeling van kalk en fijngemalen vulkaisch gesteente uit de Eifelstreek. In verbinding met hydraulische kalk wordt tras een uitstekende pleister. Traskalk leent zich uitermate voor het maken van buitenpleisters maar kan desgewenst ook binnen gebruikt worden.

Vloerisolatie met kalkhennep
Je vloer isoleren met kalkhennep zorgt voor 7% minder warmteverlies en is zeer eenvoudig te implementeren. Deze techniek kan gecombineerd worden met vloerverwarming en elk soort afwerking is mogelijk. 

 

Voordelen van vloeropbouw met kalkhennep:

  • Vermindering van warmteverlies
  • Eenvoudig te implementeren
  • Gezonde en comfortabele omgeving door vocht- en temperatuur regulatie
  • Verwarmingsbesparingen
  • Akoestisch comfort

Technische eigenschappen:

  • Warmtegeleidbaarheid (λ): 0,07 W/km
  • Soortelijke massa (ρ): 360 kg/m³
  • Brandklasse: Euroklasse B, Toepassing

Buitenafwerking
De buitenkant van een kalkhennep gebouw kan je afwerken met traskalk: een mengsel van kalk en een fijngemalen vulkanisch gesteente uit de Eifelstreek. Een traskalkbepleistering ziet eruit als een klassieke cementpleister en heeft ongeveer dezelfde mechanische eigenschappen. Kalk en tras hebben echter een aantal technische voordelen: een hoog waterwerend vermogen, hoge mechanische weerstand, elasticiteit en dampdoorlaatbaarheid en een verminderde kalkuitbloeiing (kleurverandering). Trashoudende producten hebben een dichtere structuur en hebben meer tijd nodig om uit te harden waardoor ze beter bestand zijn tegen invloeden van het milieu. Bovendien vergt de productie van traskalk minder energie dan de conventionele cementsoorten.
De afwerking van een kalkhennepmuur is trouwens puur van esthetische aard want kalkhennep is perfect weersbestendig. Je kan je muur dus ook gewoon puur houden. Of alle andere traditionele afwerkingsmaterialen zijn mogelijk: hout, baksteen,…

De voordelen van kalkhennep

1. Kalkhennep is uiterst duurzaam en milieuvriendelijk. Tijdens de  productie en ontginning genereert dit bouwmateriaal geen CO2-uitstoot.  Bovendien is kalkhennep recycleerbaar en laat het dus zelfs op het einde van de levenscyclus geen schadelijke stoffen achter.

2. Kalkhennep bevat alle eigenschappen om een goed geïsoleerde, energiezuinige woning te bouwen. Dankzij de uitmuntende thermische eigenschappen is het als ruwbouwmateriaal de ideale basis voor een voor een bijna-energieneutrale (BEN) woning, de nieuwe standaard in 2020. Ook qua geluidsisolatie scoort kalkhennep zeer goed. 

3. Kalkhennep heeft een voortdurende en stabiele vochtbuffer en kent geen condensatieproblemen. Door een damp-open constructie wordt een zogeheten ademend binnenklimaat verkregen met een natuurlijke vocht- en warmteregulering.  Een kalkhennepwoning vraagt bijgevolg een minimum aan technieken of ventilatiesystemen om een aangenaam en gezond binnenklimaat te creëren, vrij van schadelijke stoffen.

4. Met kalkhennep bouw je uiterst solide gebouwen. Het brandt niet, rot niet en is weerbestendig. Het houtskelet zorgt voor de structuur. De kalkhennep zorgt voor de stevigheid en de isolatie. 

5. De architecturale mogelijkheden van kalkhennep zijn quasi onbeperkt. Ook qua afwerking zijn er oneindig veel mogelijkheden.

Wil je advies over bouwen met kalkhennep? Neem dan zeker contact op. Een gespecialiseerd team staat klaar om je vragen te beantwoorden.

 

Spreek met één van onze experts